Experience maker Michiel Borstlap: “Achtergrondmuziek moet verrijken en niet vervelen.”

Vaak hoor je het pas als het er niet meer is: achtergrondmuziek. Maar als je de locaties van HNK bezoekt, merk je al gauw: hier is achtergrondmuziek véél meer dan slechts opvulling, namelijk een niet te missen onderdeel van de totaalbeleving. Hiervoor werkt HNK samen met Michiel Borstlap, die zich met zijn bedrijf Gallery Play Media specialiseert in achtergrondmuziek. “Zoals voor alles in het leven, geldt ook voor achtergrondmuziek: als je er aandacht aan geeft, wordt het mooier en beter. Eigenlijk zie ik het ook niet als achtergrondmuziek, maar gewoon als: muziek. Je hebt toch ook geen achtergrondwijn? Muziek is te mooi om het als achtergrondmuziek te zien – en dat doen wij met Gallery Play Media dan ook niet,” aldus Borstlap, tevens een bekende pianist en componist. Hij startte vijf jaar geleden met zijn bedrijf, toen covid wereldwijd optreden onmogelijk maakte. “Wat ik het leukst vind, is mensen blij maken met muziek. Toen ik niet meer op een podium kon staan, kreeg ik ineens andere ideeën. Zoals: wat zou het gaaf zijn om niet op één plek te spelen, maar op honderden tegelijk. Dan heb je waanzinnige technologie nodig en een database van wel miljoenen tracks.” Zo ontstond Gallery Play Media. Hiermee verzorgt Borstlap inmiddels de achtergrondmuziek van niet alleen alle locaties van HNK, maar ook van bijvoorbeeld de Bijenkorf, Waldorf Astoria, Chateau Neercanne en enkele metrostations van de GVB.

Lokale bosgeluiden

Achtergrondmuziek creëren voor een plek ziet Borstlap als ‘het ontwerpen van je ideeën over een gebouw door middel van muziek.’ “Zoals een interieurontwerper gaat rondkijken in een ruimte en dan zegt: hier moet een schommel en daar een plant, want dan past bij de branding van een gebouw, zo doen wij dat met onze oren”, zegt hij. Zo ging hij ook te werk voor de locaties van HNK. Met name HNK Amsterdam Sloterdijk staat hem nog scherp voor de geest. “Dat was te gek. We bezochten het gebouw, spraken met de medewerkers. Deze locatie heeft vijf openbare zones: twee lobby’s, een restaurant, een bar en de toiletgroep. Voor al deze ruimtes hebben we andere achtergrondmuziek bedacht. We kijken hierbij naar de sfeer, maar ook naar de plafonds: hoe is de akoestiek? Wat klinkt hier goed?” Borstlap vond het creëren van muziek voor de twee lobby’s die dit gebouw heeft, erg bijzonder. “Als je door de ene ingang binnenkomt, stap je bijna een soort jungle binnen: er staan heel veel planten. Ik zag meteen een bos voor me en bedacht dat ik natuurgeluiden wilde laten klinken; niet de hele tijd, maar af en toe. In de vroege ochtend hebben we toen opnames gemaakt in een lokaal bos en dat gemixt met muziek. Dat hoor je nu.” De andere lobby viel hem op door de ‘industriële look.’ “Hier kozen we voor een EDM (Electronic dance music, red.)-achtige benadering. Je komt binnen en je denkt meteen: hier gebeurt het.”

Soundtrack voor een ruimte

In iedere ruimte wordt de bezoeker volgens Borstlap meegenomen in een stuk film – hij vergelijkt achtergrondmuziek ook wel met een soundtrack. “Jouw ogen zijn als het ware de camera en je ziet hoe er in iedere ruimte zich een film voltrekt.” Wat hem betreft gaat achtergrondmuziek dus veel verder dan het maken van een ‘liedje’ of zelfs een playlist, dat laatste noemt hij een ‘gepasseerd station’. Gallery Play Media biedt een speciaal ontworpen encyclopedie van wel een miljoen tracks, die ook nog eens interactief is: via de app kun je, als medewerker van HNK, je feedback geven over de achtergrondmuziek of andere muziek aanvragen. “We hebben allemaal Spotify en weten wat een playlist is: vaak zitten daar tot 2.000 nummers in. Maar wij doen niet aan playlists, maar aan categorisaties. Of je nu graag naar Marokkaanse muziek, funk, jazz, klassiek, pop of wat dan ook luistert: we hebben alles wat er in dat genre verschenen is. Dus neem soul: wij hebben categorieën voor ‘male soul’ of ‘female’ soul; voor soul voor of na 2000; voor Franse of Amerikaanse soul. Zo kun je eindeloos doorgaan en variëren. De selecties die wij doorsturen naar een bedrijf, zoals HNK, bestaat misschien wel uit 10.000 nummers. Om die allemaal te horen, moet je twee jaar permanent in HNK wonen. Bij ons hoor je zelden hetzelfde nummer.”

Muziekreis

Maar de door Borstlap ontworpen achtergrondmuziek voor HNK wisselt niet alleen per ruimte; ook per dagdeel en moment is er gekeken naar de meest passende klanken. Zo legt de bezoeker gedurende de dag een hele muziekreis af. “In de ochtend wil je misschien naar afgewogen Franse jazz luisteren, dat werkt lekker”, legt Borstlap uit. “Maar om 11 uur is het wel weer genoeg, dan is het tijd voor wat anders. En vanaf 16 uur gaan we langzaam naar disco.” En Gallery Play Media stemt de muziek niet alleen af op het moment van de dag, maar kijkt ook naar de dagen in de week. “Op de vrijdagmiddagborrel kan een disco-track als ‘Light my fire’ prima, maar als je het op maandagochtend luistert en ineens trek krijgt in een biertje, werkt dat misschien wat minder goed.” Borstlap is gefascineerd door de connectie tussen het menselijk brein en muziek: welk gevoel roept muziek in ons op? Deze kennis past hij toe bij het ontwerpen van achtergrondmuziek. “Ik zelf ben een discogek, maar als je niet op de dansvloer staat, kan discomuziek na 15 minuten behoorlijk gaan irriteren. Soms kun je luisteren naar de mooiste muziek op aarde, maar als het het verkeerde moment is, komt het niet aan.”

Disco op maandag

Net daarom is de technologie zo belangrijk, benadrukt hij. Soms kan het namelijk wél zo zijn dat je op maandagochtend zin hebt in een discoknaller – en dat moet kunnen. “Via de app van Gallery Play Media kunnen de medewerkers van HNK hun mening geven. Bij een groen gezichtje weten we dat je een nummer mooi vindt, bij een rood duimpje wordt de track meteen weggeswiped. En als je even een heel andere sfeer wilt, dan kun je een vibe change aanvragen.” Door dit rechtstreekse contact heeft Gallery Play Media heel veel geleerd, zegt Borstlap. “Wat werkt niet? Wat werkt wel? Zo komen we steeds meer tot perfectionisme. Wat gaaf is voor muziek.” Net door onder andere dat gedeelde perfectionisme, noemt hij de samenwerking met HNK zo’n succes. “HNK is grensverleggend. Er zijn maar weinig kantoorconcepten die aandacht hebben voor de oren, voor muziek. Ja, hotels en retail zijn er wel mee bezig, maar op andere plekken wordt het vaak vergeten. Als je de gebouwen van HNK binnenkomt, voel je meteen: hier had ik gisteren ook willen zijn, hier is actie. Het is erg leuk om voor zo’n plek de muziek te ontwerpen. Omdat we een jong bedrijf zijn, hebben we er veel van geleerd. En ze hebben er zeer lekkere cappuccino: niet onbelangrijk, op een plek waar er gewerkt wordt (lacht).”